HOME • REKRUTERING EN SELECTIE • INVESTEREN IN INFORMATIERIJKE SELECTIEGESPREKKEN
Investeren in informatierijke selectiegesprekken
Wanneer onverwacht een leerkracht dient te worden vervangen of extra leerkrachten dienen te worden aangeworven net voor de start van het schooljaar, blijken het korte tijdsbestek en een beperkt aantal kandidaten ervoor te zorgen dat er geen grondig en diepgaand selectiegesprek kan plaatsvinden. Ondanks deze belemmeringen is het opvallend dat verschillende scholen toch proberen te investeren in het voeren van informatierijke selectiegesprekken en zo ervoor te zorgen dat leerkrachten maximaal aansluiten bij het strategisch beleid van de school. In het voorbeeld hieronder blijkt het voeren van informatierijke selectiegesprekken ervoor te zorgen dat de kandidaat-leerkrachten zich een duidelijk beeld kunnen vormen van de school, maar ook dat de school zelf het strategisch beleid kan bewaken.
Het selecteren van nieuwe leerkrachten in een Oost-Vlaamse secundaire school wordt meestal vooraf gegaan door het investeren in informatierijke selectiegesprekken. Dit betekent concreet dat kandidaat-leerkrachten worden uitgenodigd op een eerste initieel gesprek waarbij de schoolleider (soms samen met enkele leerkrachten uit de betrokken vakgroep) de tijd neemt om kennis te maken met de kandidaat-leerkrachten en om de werking van de school grondig toe te lichten. Om kennis te maken met de leerkracht in kwestie en zicht te krijgen op zijn of haar profiel wordt vooral gepeild naar de motivatie van de leerkracht, zijn of haar kwaliteitszorgcompetenties en competenties die kunnen zorgen voor een gezonde mix in de huidige samenstelling van de vakgroep. Dit doet de schoolleider door uiteenlopende vragen te stellen en daarbij gericht door te vragen. Enkele vragen die daarbij vaak leidend zijn, zijn de volgende:
- Hoe besteed je in de klas aandacht aan onderwijskwaliteit? Welke acties onderneem je om voor kwaliteit van jouw onderwijs te zorgen? Kun je deze acties kort verduidelijken?
- Hoe belangrijk vind je het werken aan onderwijskwaliteit? Kun je dit verduidelijken?
- Welke motivatie heb je om voor kwaliteit te zorgen?
- In welke mate wordt het werken aan kwaliteit opgelegd door anderen? In welke mate kan je zelf kiezen om aan kwaliteit te werken?
- Wanneer is voor jou een les geslaagd? Wanneer vind je het een goede les?
- Denk je bewust na over de vraag of een les al dan niet goed genoeg is voor jou? Hoe doe je dat? Wanneer doe je dat? Doe je dat systematisch?
- Hoe bereid je je voor op het evalueren van een bepaald leerstofonderdeel?
- Wat maakt een school een goeie of slechte school?
- …
Tijdens het gesprek vertelt de schoolleider ook over de school; hij vindt het uiterst belangrijk dat leerkrachten weten voor welke school ze kiezen. Ze kunnen zo zelf een inschatting maken of de school iets voor hen zou kunnen zijn. Tijdens dit eerste gesprek wordt dus een duidelijke openheid gecreëerd om elkaar te leren kennen. De directeur vindt dit belangrijk omdat hij van mening is dat ook de kandidaat-leerkracht uiteindelijk zelf moet kiezen voor de school.
De directeur is zich bewust van het feit dat het voor het invullen van een vervanging niet evident is om dergelijke aanpak te hanteren. Toch worden de selectiegesprekken gezien als een investering die op lange termijn kan renderen. Als directeur moet je met andere woorden strategisch nadenken over hoe je potentiële kandidaten warm maakt om bewust bij jou op school aan de slag te gaan. Uit de verschillende gesprekken in de school blijkt dat deze aanpak ervoor zorgt dat mensen passen binnen de school en op die manier ook geneigd zijn om op de school aan de slag te blijven.
Hoewel een selectiegesprek heel wat interessante informatie oplevert, kan het ook misleidend zijn. Sommige kandidaten kunnen zich bijzonder goed verkopen, maar zijn daarom niet de beste leerkrachten. Tevens proberen sommige kandidaten je naar de mond te praten en zo een goede indruk te geven. Houdt dus altijd rekening met het feit dat een gesprek slechts een eerste indruk is. Je weet immers niet op basis van een gesprek hoe iemand voor de klas zal presteren. Denk goed na over welke vragen je zal stellen en over hoe je het gesprek zal aanpakken. Alternatieve mogelijkheden om informatie te verzamelen over een kandidaat naast een selectiegesprek zijn een proefles voorzien,
referenties raadplegen of sociale media controleren.
Reflectievragen
- Hoe wordt momenteel bij het selecteren van leerkrachten gepeild naar competenties die aansluiten bij de strategische doelen van de school?
- In welke mate is er bij het selectiegesprek momenteel voldoende tijd voorzien om ook de werking van de school en de visie van de school toe te lichten aan de kandidaat-leerkracht en in te gaan op de vragen van de kandidaat-leerkracht?
Randvoorwaarden
- De directeur is sterk vertrouwd met de schoolcultuur en de samenstelling van het lerarenteam
(bv. parallelcollega’s, vakgroepen). - Er is sprake van transformationeel leiderschap. Transformationeel leiderschap betekent onder andere dat de directeur motivatie en engagement teweegbrengt bij het leerkrachtenteam. Hierbij aansluitend is er een duidelijke schoolvisie uitgewerkt die de directeur op een heldere manier kan toelichten aan kandidaat-leerkrachten.